Wypalenie zawodowe wśród stdentów - czy to możliwe?
Wielu studentów ostatnio łączy pracę z nauką. Dzisiejszy szybki świat powoduje że młodzi ludzie chcą realizować wszystkie marzenia i stawiają sobą bardzo ambitne cele.
Żyją szybko, próbują zrobić wiele w krótkim czasie, bardzo angażują się w to co robią, wierząc że duże zaangażowanie pozwoli im zdobyć to, co jest dla nich ważne: dobrą pracę .
Zdarza się jednak że zbyt entuzjastyczne założenie, że jesteśmy w stanie podołać wszystkiemu powoduje, że nasza energia nagle ulega wyczerpaniu i może prowadzić do szybkiego wypalenia zawodowego .
Wypalenie zawodowe jest rezultatem długotrwałego lub powtarzającego się obciążenia w wyniku długoletniej intensywnej pracy. Warto wiedzieć jak to się dzieje, że doznajemy wypalenia zawodowego, aby móc w porę mu zapobiec.
Syndrom wypalenia zawodowego często zaczyna się niezauważalnie, ale nagle wybucha.
Syndrom wypalenia rozwija się w dwóch etapach:
- Wypalenie aktywne- wydarzenie i czynniki zewnętrze np. warunki pracy, wymagania instytucji
- Wypalenie bierne- wewnętrzne reakcje organizmu na wymienione wyżej przyczyny
Budowaniu syndromu wypalenia sprzyjają:
- stawianie sobie wysokich wymagań przy niewielkich możliwościach wpływu na sytuacje
- działania niezgodne ze swoimi wartościami,
- nadmierna uległość lub agresja przejawiana w różnych rolach życiowych
- życzeniowa interpretacja wydarzeń,
- nadmierna racjonalizacja niekorzystnych czynników, które oddziaływują na daną osobę,
- defensywna postawa wobec trudności,
- wyolbrzymianie porażek,
- brak lub mała dbałość o swoje ciało, dietę, oprawianie sportu, właściwą higienę snu,
- perfekcjonizm i nadodpowiedzialność,
- zaniedbywanie rozwoju zawodowego,
- brak relacji partnerskich i systemu wsparcia,
- brak lub słaba organizacja czasu prywatnego i czasu pracy.
Większość wyżej wymienionych czynników może zadziać się w większości systemów koropracyjnych , jeśli dodamy do tego wymagania jakie stawiamy sobie na uczelni , brak wystarczającego czasu na sen , jedzenie , sport to możemy mieć pewność że hodujemy wypalenie
Sygnałami ostrzegawczymi rozwoju syndromu wypalenia zawodowego mogą być:
- subiektywne poczucie przepracowania,
- brak chęci do pracy,
- niechęć wychodzenia do pracy,
- poczucie izolacji i osamotnienia,
- postrzeganie życia jako ciężkiego,
- brak cierpliwości,
- drażliwość, poirytowanie,
- częsta zapadalność na różne choroby somatyczne
- negatywne ucieczkowe myśli, obojętność, negatywizm, izolacja,
- wycofanie się, częste spoglądanie na zegarek,
- wielkie zmęczenie po pracy,
- negatywizm, awersja wobec pracy,
- stereotypizacja działań zawodowych i popadanie w rutynę,
- słaba koncentracja uwagi
- zaburzenia snu,
- problemy małżeńskie i rodzinne z powodu przepracowania
- absencja w pracy lub szkole
Pięć okresów wypalenia :
1. Miesiąc miodowy: zauroczenie, satysfakcja, To wtedy zaczynamy swoją wymarzoną pracę i dajemy z siebie wszystko żeby szef był zadowolony, żeby rodzice byli dumni żeby zaspokoić swoje ambicje.
2. Przebudzenie: próba zatrzymania realistycznego obrazu pracy, pracuje dużo aby utrzymać idealną wizje pracy, coraz więcej wysiłku do wkładania w pracę
3. Szorstkość:co raz więcej wysiłku do wkładania w pracę
4. Wypalenie pełnoobrazowe: pustka, samotność, depresja
5. Jeśli uda nam się sięgnąć po środki zaradcze, jeśli sięgniemy po pomoc wówczas możemy przejść do piątej fazy czyli odradzania się
Stadium ostrzegawcze: przygnębienie, bóle głowy, częste przeziębienia, bezsenność - tu może pomóc odpoczynek, hobby
Stopień drugi :gorsze wykonywanie zadań, irytacja, pogarda, brak szacunku - dłuższy urlop, hobby
Stopień trzeci - chroniczny :pełny rozwój objawów fizycznych, psychicznych, psychosomatycznych osamotnienie, kryzysy, kłopoty, choroby - wymagana profesjonalna pomoc
WHO ogłosiła stres zawodowy jako jedno z największych zagrożeń XXI wieku
TEST OCENY ZAGROŻENIA WYPALENIEM ZAWODOWYM:
1. mam problemy z koncentracja
2. nawet mała zmiana mnie stresuje
3. odczuwam złość i irytacje
4. czuje że życie jest niesprawiedliwe
5. mam koszmary
6. ludzie mnie denerwują
7. mam trudności w podejmowaniu decyzji
8. wybucham z błahego powodu
9. czuje się jak w potrzasku
10. mało się ruszam
11. sięgam po używki
12. obwiniam siebie za swoje problemy
13. stresy mnie przerastają
14. mam problemy z zasypianiem
15. chciałbym gdzieś uciec
16. krytykuje oceniam innych
17. źle się odżywiam
18. w dni wolne mam bóle głowy
19. odczuwam przygnębienie
20. mało śpię i budzę się niewyspany
21. nie mam czasu na pielęgnowanie swoich pasji
22. nie rozmawiam o swoich problemach
23. lękam się o przyszłość
24. mam dosyć swojej pracy
25. uważam że nie mam w życiu szczęścia
26. nie uprawiam sportu
27. tworze w głowie różne scenariusze
28. moje ciało jest przemęczone
29. potrafię godzinami surfować po necie lub ogladać TV
30. czuje się jak wulkan
31. przeżywam krytykę innych osób
32. moja głowa jest aktywna przez cały dzień
33. używam słów muszę powinienem , obowiązek
34. na urlopie nie mogę przestać myśleć o pracy
35. mam silną potrzebę kontroli
36. budzę się w złym humorze
Opracowanie dr Małgorzata Normantowicz-Zakrzewska